Bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến là một trong những tác phẩm văn học Việt Nam được yêu thích nhất mọi thời đại. Với ngôn ngữ giản dị, mộc mạc mà sâu sắc, bài thơ vẽ nên một bức tranh đẹp về tình bạn chân thành, vượt lên trên mọi vật chất tầm thường.
Nguyễn Khuyến và bài thơ Bạn đến chơi nhà
Hoàn Cảnh Ra Đời Của Bài Thơ
Bài thơ được sáng tác khi Nguyễn Khuyến đã cáo quan về quê, sống cuộc sống ẩn dật, lánh xa danh lợi. Một hôm, người bạn cũ ghé thăm nhà, Nguyễn Khuyến vui mừng khôn xiết. Trong hoàn cảnh nhà neo người, chẳng có gì để thiết đãi bạn, ông đã bày tỏ sự chân thành của mình qua những vần thơ dí dỏm, hóm hỉnh.
Phân Tích Bài Thơ Bạn Đến Chơi Nhà
Câu 1: “Đã bấy lâu nay, bác tới nhà”
Câu thơ đầu tiên như lời chào hỏi, thể hiện sự vui mừng của tác giả khi gặp lại bạn sau bao ngày xa cách. Từ “bác” được dùng để gọi bạn, thể hiện sự thân mật, gần gũi như anh em trong nhà.
Câu 2: “Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa”
Câu thơ thứ hai là lời giải thích hóm hỉnh cho sự thiếu thốn vật chất để tiếp đãi bạn. Nhà thơ Nguyễn Khuyến sử dụng biện pháp đối lập “trẻ – chợ” để tạo nên sự hài hước, dí dỏm. Dù không có gì để thiết đãi, nhưng tác giả vẫn thể hiện sự lạc quan, yêu đời.
Câu 3 + 4: “Ao sâu nước cả, khôn chài cá
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà”
Hai câu thơ tiếp theo tiếp tục liệt kê những khó khăn trong việc tiếp đãi bạn. Cách nói cường điệu “ao sâu nước cả”, “vườn rộng rào thưa” kết hợp với động từ mạnh “khôn”, “khó” càng làm nổi bật lên sự thiếu thốn, đồng thời thể hiện sự hóm hỉnh, tinh nghịch của tác giả.
Câu 5 + 6: “Cải chửa ra cây, cà mới nụ
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa”
Hai câu thơ này là đỉnh điểm của sự tự trào phúng. Những hình ảnh “cải chửa ra cây”, “cà mới nụ”, “bầu vừa rụng rốn”, “mướp đương hoa” được miêu tả một cách sinh động, chân thực, cho thấy sự nghèo khó đến mức tột cùng của gia chủ.
Bức tranh minh họa bài thơ Bạn đến chơi nhà
Câu 7 + 8: “Đầu trò tiếp khách, trầu không có
Bác đến chơi đây, ta với ta!”
Hai câu thơ cuối là lời khẳng định về tình bạn cao đẹp, vượt lên trên mọi vật chất. Hình ảnh “đầu trò tiếp khách, trầu không có” là một cách nói ẩn dụ, thể hiện sự thiếu thốn đến mức không còn gì để tiếp khách. Tuy nhiên, chính trong hoàn cảnh éo le ấy, tình bạn chân thành lại càng được trân trọng. Câu thơ cuối “Bác đến chơi đây, ta với ta!” như một lời khẳng định, dù không có gì để thiết đãi, nhưng chỉ cần có bạn hiền đến chơi, đó đã là niềm vui lớn lao nhất.
Thông Điệp Bài Thơ
Bài thơ “Bạn đến chơi nhà” gửi gắm thông điệp sâu sắc về tình bạn chân chính. Tình bạn đẹp không nằm ở vật chất mà nằm ở sự chân thành, thấu hiểu và sẻ chia.
Ý Nghĩa Của Bài Thơ Trong Đời Sống
Bài thơ của Nguyễn Khuyến đã trở thành một bài học quý giá về cách sống, cách ứng xử trong cuộc sống. Bài thơ nhắc nhở chúng ta về giá trị của tình bạn, sự chân thành, giản dị và lòng biết ơn.
Gợi ý các câu hỏi khác, bài viết khác có trong web:
Kêu gọi hành động:
Khi cần hỗ trợ hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0968204919, Email: [email protected] Hoặc đến địa chỉ: Tổ 9 Ấp, Tân Lễ B, Tân Thành, Bà Rịa – Vũng Tàu 790000, Việt Nam. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.