Bài thơ “Bác đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm quen thuộc với nhiều thế hệ người Việt. Bài thơ không chỉ đơn thuần là lời tâm tình của tác giả với vị lãnh tụ kính yêu mà còn là bức tranh chân thực, mộc mạc về tình bạn, tình làng nghĩa xóm. Hãy cùng “Luật Chơi Game” đi sâu phân tích bài thơ để hiểu rõ hơn về giá trị nội dung và nghệ thuật đặc sắc của tác phẩm này.
Bối cảnh sáng tác “Bác đến chơi nhà”
Bài thơ được sáng tác trong khoảng thời gian Nguyễn Khuyến cáo quan về ở ẩn tại quê nhà. Lúc bấy giờ, đất nước đang trong thời kỳ loạn lạc, triều đình nhà Nguyễn bất lực trước nạn xâm lược của thực dân Pháp. Là một người yêu nước thương dân, Nguyễn Khuyến mang trong mình nỗi niềm trăn trở trước vận mệnh đất nước. Giữa lúc đó, được tin bạn cũ là [Nguyễn Sinh Cung|nguyen-sinh-cung|Hình ảnh chân dung Nguyễn Sinh Cung] đến thăm, Nguyễn Khuyến vô cùng xúc động và sáng tác nên bài thơ này.
Phân tích nội dung bài thơ “Bác đến chơi nhà”
Ngay từ những câu thơ đầu tiên, Nguyễn Khuyến đã thể hiện sự trân trọng và niềm vui mừng khôn xiết khi bạn đến chơi nhà:
“Đã bấy lâu nay, bác tới nhà,
Trẻ thời đi vắng, chợ thời xa.
Ao sâu nước cả, khôn chài cá,
Vườn rộng rào thưa, khó đuổi gà.”
Tác giả sử dụng biện pháp liệt kê “trẻ”, “chợ”, “ao”, “vườn” kết hợp với các từ láy “bấy lâu”, “thời xa”, “sâu cả”, “rộng rào” để diễn tả sự thiếu thốn, sơ sài của gia chủ khi tiếp đón bạn. Tuy nhiên, ẩn sau những lời thơ có phần “phàn nàn” ấy lại là tình cảm chân thành, nồng hậu của Nguyễn Khuyến dành cho bạn.
Tiếp đến, tác giả tiếp tục vẽ nên một khung cảnh hết sức giản dị, mộc mạc:
“Cải chửa ra cây, cà mới nụ,
Bầu vừa rụng rốn, mướp đương hoa.”
Hình ảnh “cải”, “cà”, “bầu”, “mướp” là những loại rau quả dân dã, quen thuộc trong đời sống thường ngày. Nguyễn Khuyến đã khéo léo sử dụng ngôn ngữ đời thường để khắc họa một cách chân thực cuộc sống bình dị nơi thôn quê.
Đến hai câu thơ cuối, Nguyễn Khuyến thể hiện sự hóm hỉnh, dí dỏm của mình:
“Đầu trò tiếp khách, trầu không có,
Bác đến chơi đây ta với ta!”
Câu thơ “Đầu trò tiếp khách, trầu không có” tưởng chừng như là lời than thở về sự thiếu thốn, đạm bạc nhưng lại ẩn chứa ý nghĩa sâu xa. Trầu cau là lễ vật không thể thiếu trong văn hóa người Việt xưa khi tiếp khách. Việc “trầu không có” ở đây không phải vì Nguyễn Khuyến nghèo khó mà bởi ông muốn gạt bỏ mọi rào cản, lễ nghi để đến với nhau bằng tình cảm chân thành nhất.
[Hình ảnh bác Hồ đến thăm nhà người dân|bac-ho-den-tham-nha-nguoi-dan|Hình ảnh Bác Hồ đến thăm nhà người dân]
Câu thơ cuối “Bác đến chơi đây ta với ta!” là lời khẳng định về một tình bạn tri kỷ, gắn bó keo sơn. Không cần đến vật chất xa hoa, chỉ cần “ta với ta” – hai tâm hồn đồng điệu, thấu hiểu là đủ.
Giá trị nghệ thuật của bài thơ “Bác đến chơi nhà”
Bài thơ “Bác đến chơi nhà” là một tác phẩm thành công của Nguyễn Khuyến nói riêng và của dòng thơ Nôm Đường luật Việt Nam nói chung. Tác phẩm sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật nhưng không bị gò bó vào khuôn mẫu mà rất linh hoạt, uyển chuyển. Ngôn ngữ thơ giản dị, mộc mạc nhưng giàu hình ảnh, giàu cảm xúc. Đặc biệt, nghệ thuật “nói quá” được Nguyễn Khuyến sử dụng tài tình, tạo nên tiếng cười hóm hỉnh nhưng cũng đầy ý nghĩa cho bài thơ.
Kết luận
Bài thơ “Bác đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm văn học đặc sắc, ca ngợi tình bạn cao đẹp, vượt lên trên mọi vật chất tầm thường. Bài thơ đã trở thành món ăn tinh thần quý giá cho nhiều thế hệ bạn đọc và góp phần làm phong phú thêm kho tàng văn học Việt Nam.
Câu hỏi thường gặp
- Bài thơ “Bác đến chơi nhà” được viết theo thể thơ nào?
- Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.
- Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong bài thơ?
- Tác giả sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như: liệt kê, so sánh, nói quá,…
- Ý nghĩa của câu thơ “Bác đến chơi đây ta với ta!” là gì?
- Câu thơ khẳng định về một tình bạn tri kỷ, gắn bó keo sơn, không cần đến vật chất xa hoa, chỉ cần hai tâm hồn đồng điệu, thấu hiểu.
Các bài viết liên quan
- [Allinanchor Laptop Chơi Game Giá Rẻ|allinanchor-laptop-choi-game-gia-re|Tìm hiểu về các dòng laptop chơi game giá rẻ]
Liên hệ
Khi cần hỗ trợ hãy liên hệ Số Điện Thoại: 0968204919, Email: [email protected] Hoặc đến địa chỉ: Tổ 9 Ấp, Tân Lễ B, Tân Thành, Bà Rịa – Vũng Tàu 790000, Việt Nam. Chúng tôi có đội ngũ chăm sóc khách hàng 24/7.